Telkens opnieuw zijn er voedselschandelen. Tegelijk is het voedselaanbod eigenlijk heel veilig, en zeer rijkgeschakeerd. Dwars hierop staat dat veel mensen voedselgerelateerde aandoeningen hebben zoals obesitas of diabetes. ‘Het hele voedselsysteem moet om’, vinden velen daarom. Zo’n omwenteling lijkt niet te gebeuren, maar veranderingen zitten er wel aan te komen.
Minder vervuiling en verspilling
Enkele veranderingen zijn al in gang gezet, maar voltrekken zich traag. Bijvoorbeeld minder suiker in producten, of vaker (soms) geen vlees eten. Bij de productie van voedsel zijn er ook grote veranderingen nodig: minder gif spuiten, minder mest produceren, minder verspilling van producten, minder energie en water verbruiken, minder bos kappen voor veevoer. Wie gaat dat regelen?
EU vraagt Wageningen advies
De Europese Commissie trekt zich deze vragen aan en heeft aan Wageningen Universiteit gevraagd eens op te schrijven welk onderzoek er nodig is om in 2030 een beter ‘voedselsysteem’ te hebben. De EU-Commissie gaf daarbij vier thema’s mee: voeding, klimaat, innovatie en circulariteit (duurzaamheid). Op basis daarvan zette Wageningen voor 2030 acht ‘onderzoekslijnen’ uit:
- Veredeling van plant en dier
- Robotica, sensoren en big data
- Voedselproductie op zee
- Meer plantaardig, minder dierlijk
- Minder voedselbewerking
- Digitalisering
- Minder voedselverspilling
- Gezondheid
De Wageningen Universiteit wil samen met het grote en kleine bedrijfsleven, dus ook met boeren en tuinders, verder invulling geven aan deze onderzoekslijnen. Sommige onderzoekslijnen betreffen vooral boeren en tuinders, andere de industrie en handel of juist consumenten.
Biotech en high-tech
Voor de ‘veredeling van plant en dier’ komt overigens genetische manipulatie nadrukkelijk in beeld. De keuze voor high-tech (robotica en sensoren) betekent vooral veel apparaten, maar ook oude of nieuwe inzichten over gewascombinaties. ‘Meer plantaardig en minder dierlijk’ gaat over persoonlijke keuzes in de supermarkt, maar ook over een optimale combinatie van akkerbouw en veehouderij.
Minder bewerkt, meer vers
De aanbeveling voor minder bewerkt voedsel zou enorme consequenties kunnen hebben voor de voedselindustrie. Want die bestaat bij de gratie van bewerking: landbouwproducten uiteen rafelen en de ingrediënten vervolgens combineren tot complete ‘hapklare brokken’. Steeds sterker wordt duidelijk dat het veel gezonder is om te kiezen voor onbewerkte, verse producten.
• Wageningen Universiteit heeft zijn onderzoekslijnen verwoord in de engelstalige puclicatie ‘Towards a European Food and Nutrition Policy’. Dat boekwerkje van circa 70 pagina’s is als pdf gratis te downloaden.
• Een korte introductie op de website van de WUR, met de mogelijkheid te reageren.
• Of lees een artikel in Resource.