Hoe (on)veilig en schoon is ons voedsel?
Nog maar amper zijn alle met fipronil besmette eieren uit de winkels verdwenen én diverse producten waarin ei verwerkt zit, of er blijkt nóg een verboden gif te zijn gebruikt in de veehouderij. Deze keer het middel amitraz dat gebruikt is in de kalverhouderij. En dan is er ook weer salmonella ontdekt, deze keer in een biologische kruidenmix. Nog zoiets: hepatitis-E bij varkens voorkómen lijkt ook al niet te lukken.
Houden die voedselschandelen dan nooit op?
Waarschijnlijk niet.
![fipronil eieren]() Want de meeste boeren verdienen nog altijd vrij weinig met hun bedrijf. Dat komt vooral omdat supermarktketens en handel telkens een lagere prijs eisen van de boeren; een boer die daar niet aan meedoet, krijgt z’n waar niet meer verkocht. Die enorme prijsdruk lokt uit dat boeren zoeken naar wegen om zo goedkoop mogelijk te produceren. En dan kom je al gauw uit bij middelen die ‘zeer effectief zijn’ tegen ziektes en plagen, en dus doorgaans behoorlijk giftig zijn - en om die reden vaak verboden.
Door de prijsdruk gaan boeren ook steeds grootschaliger produceren. Dat verhoogt ook weer het risico op ziekte-uitbraken.
Gevaarlijk?
Miljoenen eieren zijn vernietigd. Circa 180 boerenbedrijven zijn stilgelegd, waardoor in sommige gevallen ook hun levensvatbaarheid is vernietigd.
Hoe veel mensen zijn er ziek geworden van eieren met fipronil? Niemand die het weet. Misschien is er helemaal niemand ziek van geworden – en dat zou natuurlijk ook niet moeten.
Is er gevaar geweest voor de volksgezondheid? Een klein beetje wel: voor kleine kinderen en kwestbare mensen.
Niet echt onveilig
De fipronil-affaire was een zoveelste voedselschandaal. Had niet mogen gebeuren. De ‘voedselpolitie’, de NVWA, lijkt te hebben gefaald in zijn toezicht. Maar echt onveilig is ons voedsel eigenlijk nooit geweest. Dat is best een geruststellende gedachte temidden van alle ophef, boosheid, falen en gesjoemel.
Dodelijke Q-koorts
![Q koorts geiten]() Toch is er geen reden om gerust te zijn. Er sluimeren ergere dingen. De Q-koorts, die tien jaar geleden de kop opstak, is jarenlang afgedaan als een lastige ziekte die vooral bij geitenboeren voorkwam. Maar ondertussen lijken daar 75 mensen aan te zijn overleden, terwijl nog eens bijna 400 mensen er hun leven lang last van blijven houden.
Antibiotica resistentie
En nog zoiets: in dertig procent van de kipfiletjes uit Nederlandse supermarkts is afkomstig van kippen die resistent zijn tegen colistine. Dat is gevaarlijk! Want colistine is een antibioticum dat een laatste redmiddel is voor dieren die heel erg ziek zijn; andere antibiotica werken bij hen niet meer omdat zij daar resistent voor zijn geworden. Of beter gezegd: zij hebben een schadelijke bacterie in hun lijf die resistent is tegen bijna alle antibiotica. Ook voor mensen wordt colistine soms gebruikt, al heeft het vervelende bijwerkingen. In de Nederlandse veehouderij wordt colistine overigens volgens afspraak niet meer gebruikt.
Beangstigend
Het komt steeds vaker voor dat schadelijke bacteriën resistent raken tegen vrijwel alle antibiotica. Dat is gevaarlijk en beangstigend! Mocht dit doorzetten (en niets wijst erop dat dit zomaar stopt) dan dreigt uiteindelijk dat mensen die een ernstige infectie oplopen massaal sterven. Met miljoenen tegelijk. Net als vroeger met de pest, waar toen niets tegen te doen was.
Zo ver is het nog niet. En zo ver mag het natuurlijk ook nooit komen. Maar om dit doemscenario te voorkomen, is het nodig dat antibioticaresistentie wordt tegengegaan. En dat kan alleen door domweg veel minder antibiotica te gebruiken, vooral in de veehouderij.
![europees schoolfruit programma]() Basisscholen kunnen zich tussen 4 en 15 september inschrijven voor deelname aan het Europese programma voor gratis fruit en groente. Vanaf half november krijgen de leerlingen dan 20 weken lang driemaal per week gratis een stuk fruit of groente. Scholen kunnen ook vragen om vier maanden lang gratis of goedkoop schoolmelk.
Lees verder
![zuivel duurder]() ‘Gezond voedsel is duurder geworden, en snoep goedkoper', melden diverse media vandaag, en laten daarmee impliciet weten dat dat raar is. Voedselwaakhond Foodwatch noemt het ‘zorgelijk’. Die tegengestelde prijsontwikkeling is inderdaad niet wenselijk. Maar dat gezond voedsel, zoals zuivel, vlees en vis iets duurder zijn geworden, is niet erg - dat zijn die producten waard.
Lees verder
![moeder en kind]() Sommige peuters van 2 jaar hebben een meetbaar sterkere ‘denkkracht’ dan andere. Er blijkt een verband te zijn met de bacteriepopulatie die deze babies een jaar eerder hadden in hun darmen, die werden vastgesteld aan de hand van vieze luiers. Dit leert onderzoek aan de universiteit van North Carolina.
Lees verder
![kijktip-hoog]()
Kijktips voor de komende week:
Geen bijster interessante uitzendingen over voeding de komende week. Alleen wat 'kijk-snacks'.
'Koken met Van Boven' - Aflevering van vermakelijk kookprogramma van Yvette van Boven. ma. 28 aug. 19:50 uur, NPO 2.
Bizarre eters - Amusementsprogramma over voeding, met grote kans op walging. ma.28 aug. 22:35 uur, RTL 5.
'Hollandse' paella - Laatste aflevering van de serie 'De Aardappeleters', over exotische gerechten die heel gewoon zijn geworden. wo. 30 aug. 19:15 uur, NPO 2.
|
Want de meeste boeren verdienen nog altijd vrij weinig met hun bedrijf. Dat komt vooral omdat supermarktketens en handel telkens een lagere prijs eisen van de boeren; een boer die daar niet aan meedoet, krijgt z’n waar niet meer verkocht. Die enorme prijsdruk lokt uit dat boeren zoeken naar wegen om zo goedkoop mogelijk te produceren. En dan kom je al gauw uit bij middelen die ‘zeer effectief zijn’ tegen ziektes en plagen, en dus doorgaans behoorlijk giftig zijn - en om die reden vaak verboden.
Toch is er geen reden om gerust te zijn. Er sluimeren ergere dingen. De Q-koorts, die tien jaar geleden de kop opstak, is jarenlang afgedaan als een lastige ziekte die vooral bij geitenboeren voorkwam. Maar ondertussen lijken daar 75 mensen aan te zijn overleden, terwijl nog eens bijna 400 mensen er hun leven lang last van blijven houden.
Basisscholen kunnen zich tussen 4 en 15 september inschrijven voor deelname aan het Europese programma voor gratis fruit en groente. Vanaf half november krijgen de leerlingen dan 20 weken lang driemaal per week gratis een stuk fruit of groente. Scholen kunnen ook vragen om vier maanden lang gratis of goedkoop schoolmelk.
‘Gezond voedsel is duurder geworden, en snoep goedkoper', melden diverse media vandaag, en laten daarmee impliciet weten dat dat raar is. Voedselwaakhond Foodwatch noemt het ‘zorgelijk’. Die tegengestelde prijsontwikkeling is inderdaad niet wenselijk. Maar dat gezond voedsel, zoals zuivel, vlees en vis iets duurder zijn geworden, is niet erg - dat zijn die producten waard.
Sommige peuters van 2 jaar hebben een meetbaar sterkere ‘denkkracht’ dan andere. Er blijkt een verband te zijn met de bacteriepopulatie die deze babies een jaar eerder hadden in hun darmen, die werden vastgesteld aan de hand van vieze luiers. Dit leert onderzoek aan de universiteit van North Carolina.
