‘Van vet eten wordt je niet vet’

Overgewicht ontstaat niet zozeer door het eten van vet, maar van te veel suikerachtige stoffen. Dat meent de Amerikaanse arts David Ludwig, die zijn opvatting op 16 juni uiteenzette op het congres Arts & Voeding. Een zeer korte verklaring is: van zoetigheid krijg je honger, van vet juist niet.

Te veel suiker (glucose) in het bloed in ongezond. Het lichaam reageert daar op een natuurlijke manier op: insuline zet de glucose om in vet en slaat dat op. Maar daarmee is ook de direct beschikbare ‘brandstof’ uit je bloed verdwenen en krijg je honger. De insuline zorgt er dan ook weer voor dat er vet wordt omgezet in bruikbare brandstof.

Al lang is bekend dat obesitas vaak ontstaat door te veel en vooral te vaak suikerachtige stoffen (suiker en koolhydraten) te eten. Om al die suikers weg te werken, wordt er voortdurend insuline aangemaakt en daardoor raakt de hele stofwisseling in het lichaam verstoord.
Op AllesOverVoeding staat ook een iets uitgebreidere verklaring.
David Ludwig schreef over zijn opvattingen onder meer het boek ‘Altijd trek’.

‘Let op vet’ waarschuwde het Voedingscentrum jarenlang. Die waarschuwing blijft geldig. Want te veel vet eten is uiteraard ook niet goed. En het maakt ook uit welk type vet je eet: plantaardig vet is beter dan dierlijk, en vloeibaar vet (dus olie) is beter dan hard vet. Daarom is olijfolie ook zo gezond: het is plantaardig en vloeibaar.

Er zijn overigens heel wat zelfbenoemde voedselgoeroes die al jaren roepen dat vet eten gezond is. Bijvoorbeeld: Rozemarijn van West, Daan de Wit, Carlo Kool, of Erwin van Litsenburg.

Ach vaderlief, toe drink wat meer

De Zangeres zoder Naam vroeg in haar liedje aan vader om minder te drinken, maar dat ging natuurlijk over alcohol. Tegenwoordig, en vooral op warme zomerse dagen, moet een stoere vader ertoe worden aangezet om juist méér te drinken. Maar: water. Of thee of koffie, en soms ook een puur vruchtensapje.

Een volwassen persoon heeft dagelijks een kleine drie liter vocht nodig. Een deel daarvan komt uit gewoon eten (groente en fruit vooral). Globaal blijft nodig om 1,5 liter  gezond vocht per dag te drinken. Het beste is dus water, en wel gewoon uit de kraan. Nederlands kraanwater is van superkwaliteit, en vaak in feite echt bronwater. Water in plastic flessen uit de supermarkt is nergens voor nodig.

TIP: voeg wat fruit of kruiden toe aan een kan met koud water, en bewaar die in de koelkast (tot-ie leeg is gedronken). Lekker! Verlegen om een receptje voor zo’n frisse fruitdrank? Kijk bij Gezondheidsnet voor makkelijk te maken varianten fruitwater en andere tips over gezond dorst lessen.

Bietjes? Nee, dynamite chili bietjes met limoen

Kinderen lusten soms geen groente. En als die kinderen 30, 40 of 50 jaar oud zijn, moeten ze soms nog altijd weinig hebben van ‘dat konijnenvoer’. Maar let op, zo dom als die afwerende houding is, zo makkelijk zijn de groentemijders soms te paaien met fraaie bewoordingen. Noem de sperziebonen voortaan ‘sweet sizzling boontjes met krokante sjalotjes’ en serveer gewone bietjes eens als ‘dynamite chili bietjes met limoen’, en zie: er wordt gesmuld.

Een proef met dit soort verlekkerde fake-namen werd uitgevoerd door de Stanford University in de eigen kantine. Dus met studenten, die zich - zo mag je verwachten - niet al te makkelijk laten foppen. Toch werden de groenten met de fancy-namen een kwart vaker gekozen, terwijl er ook nog eens méér werd opgeschept. Aan deze test deden bijna 28.000 personen mee.
Een korte samenvatting van het verslag van de test is te vinden bij Jamanetwork. Een nieuwsbericht is te vinden bij de BBC.

Vraag en antwoord

Als je een gerecht met vlees (of kip of vis) invriest en daarna ontdooit voor gebruik, kun je het restant dan nogmaals invriezen?

Ja, dat kan, maar onder voorwaarden, en het is slimmer om zoiets te voorkomen.
Eenmaal ingevroren vers of bewerkt vlees (of kip of vis) is na ontdooiing prima te eten: veilig, gezond, smaakvol. Om het daarna te consumeren, moet het wel eerst goed verhit worden. Was het vers, dan moet het gebakken worden. Was het al eens gebakken of gebraden, dan moet het opnieuw sterk verhit worden om alle ongewenste bacteriën te doden.
Een restant is daarna best nogmaals in te vriezen. Maar doe dat liefst zo snel mogelijk - bijvoorbeeld direct nadat blijkt dat het vandaag niet meer gegeten wordt. Na opnieuw ontdooien is verhitting extra belangrijk, omdat zich makkelijker bacterievorming kan hebben voorgedaan. Ook de smaak en de structuur kunnen nu minder zijn. Dit komt omdat het altijd aanwezige vocht in de cellen opnieuw is gaan bevriezen en dus uitzetten; dat maakt de celstructuren extra kapot.
Dus ja, tweemaal invriezen kan. Maar probeer het te voorkomen.

Misbaksels

Als een gevulde chocoladereep ’s zomers in het dashboardkasje van de auto blijft liggen, en die wordt er ’s winters weer uithaald, kan dat een mooi effect opleveren. Maar lekker is het niet meer.

 Kijktips voor de komende week:

45 soorten knoflook - Aflevering uit de serie 'BinnensteBuiten', over de Nederlandse knoflookteler Huijbregt. ma. 3 juli 18:40 uur, NPO 2.
Tevens afleveringen op dinsdag t/m donderdag.

Spagetti bolognese - Aflevering van de serie 'De aardappeleters', over de herkomst van geadopteerde gerechten (herhaling). wo. 5 juli 19:15 uur, NPO 2.

'Ode aan E-nummers’ - Microbioloog Rosanne Hertzberger schreef het boek 'Ode aan de E-nummers'. In de tv-serie Zomergasten is zij de eerste gast, op zondag 23 juli, 20:15 uur, NPO 2. (Zie filmpje)