Wereldvoedseldag - ook in coronatijd

Elk jaar is 16 oktober wereldvoedseldag. Ooit ingesteld door de FAO, de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties. Deze dag is bedoeld als bijdrage aan het uitbannen van honger in vooral landen ver weg. Wrang en eigenlijk schrikwekkend dat nu in 'coronatijd' ook in rijke westerse landen honderdduizenden mensen onzeker zijn geworden over een fatsoenlijke maaltijd voor vandaag.
Het programma van Wereldvoedseldag 2020 is uiteraard 'corona-proof' en daarom louter online.

Productie van voedsel kan schoner en efficiënter

Kan het jou iets schelen waar je voedsel vandaan komt of hoe het wordt geproduceerd?
We nemen aan van wel.
De primaire voedselproductie, de landbouw dus, gaat in Nederland gepaard met wuivende korenvelden, grote open ruimtes en koetjes in de wei. De keerzijde is behoorlijk veel vervuiling, met fosfaat- en stikstofuitstoot, de verspreiding van landbouwgif en vernietiging van biodiversiteit, en flink wat dierenleed met elke paar jaar een fikse ziekteuitbraak.
Dat moet dus anders.
En dat kan ook.

Concrete mogelijkheden

Een mooi overzicht van ontwikkelingen die leiden tot een landbouw die niet vervuilend is, geen dierenleed veroorzaakt en amper nog schade aanricht aan de natuur, is te zien in de film die zondag 11 oktober werd uitgezonden als afleving van VPRO's Tegenlicht. Die film (is nog terug te kijken) schetst in drie kwartier heel kort de problemen en vooral oplossingen. Soms gaat het om een vergezicht, meestal om concrete mogelijkheden, die het alleen nog ontbreekt aan betaalbaarheid en vooral voldoende geloof van de huidige boerenstand. De moeite van het terugkijken waard.

Drones in plaats van zware machines

Probleem van de akkerbouw is vooral ziektedruk, het verlies aan bodemvruchtbaarheid en verdichting van de grond. Op de Boerderij van de Toekomst worden andere teeltmethoden getest, waar zware machines niet bij nodig zijn. Te zien is dat ook nu al autonoom rijdende machines en vliegende drones veel van het benodigde werk heel goed en efficient kunnen verrichten.

Melk en vlees zónder koeien

Als koeien toch het grootste deel van het jaar op stal staan, of maar een klein stukje buiten lopen, kan dat net zo goed in de stad gebeuren, toont de drijvende boerderij Floating Farm in Rotterdam. Veel verdergaand is de ambitie van 'vegetarische slager' Jaap Korteweg, die stelt dat hij ook zonder koeien echte melk kan maken en ook vlees, gelatine of leer. Dat gaat dan met micro-organismen, in laboratoria of fabrieken. Hiermee zou enorm veel landbouwgrond worden bespaard, zowel weiland als akkerland voor veevoer.

Landbouw in 'stad Nederland'

Enorm ruimtebesparend kan ook de groenteproductie zijn via 'vertical farming': de overdekte teelt in gestapelde bakken met uitgekiende kleuren (vooral paars) licht. Technisch voorloper Meiny Prins van Sustainable Urban Delta promoot dat wereldwijd, en concludeert dat Nederland eigenlijk al 'één groot stedelijk gebied met stadslandbouw' is.

Inspectieresultaten nVWA openbaar

De NVWA (Voedings- en waren-autoriteit) ziet toe op de veiligheid van voeding en andere producten. Althans, die organisatie doet wat het kan met soms beperkte middelen. Als een product echt onveilig is, maakt de NVWA daar openbaar melding van. Maar geconstateerde vieze keukens of vuile slachthuizen worden zelden bij naam genoemd.
Daar begint verandering in te komen. Voortaan zijn sommige inspectierapporten openbaar. Het gaat dan vooralsnog om bedrijfsinspecties bij slachterijen, visverwerkers, importeurs van specerijen en horeca en om productonderzoeken naar ontbijtgranen. Horecagelegenheiden bij wie 'verbeterpunten' zijn vastgesteld kunnen de nieuwe sluitingsperiode wegens coronabestrijding wellicht gebruiken om de benodigde verbeteringen door te voeren.

Voedingshulp bij kanker: het Smaakkompas

Kanker, in vele varianten, treft nog altijd veel mensen. De gevolgen, op zowel korte als langere termijn, lopen zeer uiteen en verschillen van persoon tot persoon. Bij vrijwel iedereen verandert de lust of het vermogen om te eten. Met als mogelijk gevolg: slechter eten, wat de gezondheid niet ten goede komt.
Het Wereld Kanker onderzoekfond komt daarom met het Smaak Kompas. Het is een hulpmiddel om met een door kanker veranderde smaak, toch gezond en smaakvol te eten.
Heel veel praktische tips over eten met chemo zijn ook te vinden bij Overwegmetkanker.nl.

Platform Voeding: betrouwbare kennis over voeding

Goede informatie over voeding is belangrijk – je gezondheid en welzijn zijn ermee gediend. Complete en betrouwbare informatie over voeding is doorgaans te krijgen bij het Voedingscentrum, al worden daar de nieuwste inzichten niet altijd direct opgepakt. Je huisarts kun je ook vertrouwen, maar die kan ook niet alles weten over gezonde voeding. Datzelfde geldt voor diëtisten en gewichtsconsulenten, die bovendien hun eigen voorkeuren kunnen hebben.

Er is nu een nieuwe organisatie ontstaan waar alle kennis van bovengenoemde instellingen en personen bij elkaar komt: Platform Voeding Nederland. Dat is een samenwerking van: Voedingscentrum, Arts en Leefstijl, Nederlandse Academie van Voedingswetenschappen, Nederlandse Vereniging van Diëtisten, Diëtisten Coöperatie Nederland, Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland en de Alliantie Voeding in de Zorg.

'Voor een mooie huid moet je [...] eten'

Helpt vitamine C echt tegen veroudering van de huid? En komen we voedingsstoffen te kort voor een mooi vel? Antwoorden op dit soort vragen, over de combinatie voeding en huid, zullen te vinden zijn op de website van het onlangs opgerichte 'Kennisinstituut voeding & huid'. Dit instituut is opgericht door twee diëtisten die zich in de markt willen onderscheiden met specialistische kennis over wat voeding kan doen met onze huid. Hun kennisbank zal gestaag worden gevuld met artikelen die nadrukkelijk zijn gebaseerd op wetenschappelijke informatie, die dankzij vele verwijzingen ook gecheckt kan worden.

Zongerijpt en traditioneel, maar wel genetische gemanipuleerd

Liefhebbers van 'echte tomaten' kunnen er lyrisch over zijn: de San Marzanotomaten. Een soort van ambachtelijke tomaten: zongerijpt, en gegroeid op de vruchtbare bodem van van de vulkaan Vesuvius. Iets héél anders dus dan die turbotomaten uit de gasgestookte en felverlichte Hollandse kassen.
Dat verschil is er. Maar er is inmiddels nóg een verschil: de nieuwste typen Marzanotomaten zijn genetisch gemanipuleerd. Via gentech-processen zijn er genetische lijnen ontwikkeld die bijzonder zijn in kleur, geur of smaak. Door het combineren van die lijnen kunnen er nieuwe rassen ontstaan die diverse goede eigenschappen combineren.
Geen turbotomaten, maar techtomaten. Zongerijpt kunnen die toekomstige rassen uiteindelijke toch wel zijn.