Komende dagen heb je honger

Grote kans dat je de komende dagen meer honger hebt dan gewoonlijk. Al een uurtje voordat het etenstijd is, begint de maag te knorren. De verklaring is simpel: wintertijd. Afgelopen nacht heeft de klok een uur stilgestaan en mochten we wat langer slapen. Alles doen we weer een uur later - ook eten. Je hebt daarom niet méér honger, maar éérder.
Het hoofd ‘weet’ dat al, de maag nog niet. Dat wordt een paar dagen wennen.

Meet wat je eet - in kg, kcal of in hectares

Hoeveel je per dag eet, wordt vaak uitgedrukt in aantallen calorieën. Het kan ook in grammen, of opscheplepels. Maar je consumptie kan ook worden uitgedrukt in hectares. In dit geval gaat het om de hoeveelheid landbouwgrond die nodig is om al je voedsel te produceren. Een interessant gegeven nu er steeds meer mensen op de wereld komen, terwijl er niet meer grond bijkomt.

Als alle beschikbare landbouwgrond gelijkelijk zou worden toebedeeld aan alle mensen, zou er voor iedereen 0,9 hectare beschikbaar zijn. Dat is zo groot als een voetbalveld met de loopruimtes voor de coaches aan de zijkanten erbij. Dit is de ruimte die nodig is voor de productie van voedsel. Eenzelfde ruimte zou nodig zijn voor de productie van andere goederen of voor zaken als wonen en recreëren.

Ongelijk verdeeld

Samengevat heet dit wel dat onze ‘ecologische voetafdruk’ 1,8 hectare is, en dat onze duurzame, eerlijk-gedeelde ‘voedselafdruk’ 0,9 hectare is. In de praktijk is het beslag op de aarde helemaal niet gelijkelijk verdeeld: de ‘westerse’ wereld verbruikt veel meer (en oliestaatjes als Koeweit of Qatar nog véél meer). In het Engels is de gelijkenis tussen beide begrippen ook groot: footprint tegenover foodprint.

Meet je eigen voedselafdruk

Wat is mijn voedselafdruk in de praktijk? Dat is globaal te meten met een programmaatje van het Voedingscentrum. Klik daar de antwoorden op de vragen aan en je krijgt inzicht in het beslag dat jij op de aarde legt voor de productie van jouw voedsel én hoeveel water daarbij wordt verbruikt. Het gaat dan niet om water wat je drinkt, maar om water dat nodig is voor de verbouw van voedsel en vooral van veevoer, dat weer nodig is voor de biefstukjes en karbo’s.

Ons eten in getallen

Even een paar getallen. Een duurzame, ecologisch verantwoorde voetafdruk zou 1,8 ha zijn (met de helft voor voedsel), maar is in de praktijk 2,6 ha, met dus erg grote verschillen tussen diverse landen en werelddelen. Een verantwoord verbruik van water, inclusief voor de teelt van (vee)voedsel, is 2740 liter per dag.
Zie ook het twitteraccount @Voedselafdruk.
Hoe veel eet en drinkt een mens in zijn leven? Ook dat verschilt nogal per land en zeker per persoon, maar globaal komt dat op 25.000 kilo voedsel en 40 - 55.000 liter vocht. Dat gaat allemaal door een mensenlijfje van 70 - 80 kilo.

Groene en blauwe vinkje uitgefladderd - en wat nu?

Het kan vrijwel niemand ontgaan zijn: het logo met het ‘vinkje’, omgeven door een groene of een blauwe rand, gaat verdwijnen. Het was té onduidelijk wat die logo’s precies betekenen. Omdat er nog veel verpakkingen klaarliggen en campagnes lopen, mag het vinkje nog tot oktober 2017 worden gebruikt.

App ter vervanging

Om consumenten toch informatie te blijven geven over de ‘gezondheid’ van bepaalde producten, komt er een app, zo heeft minister Edith Schippers besloten. Met een smartphone is dan te checken is of een product nu wel of niet past in een gezond voedingspatroon

Beter: app én 'stoplichten'

Handig, zo’n app. Dat is weer AllesOverVoeding en zijn voorganger deVoedingswijzer al jaren voor pleitte. Openheid is goed. Voorwaarde is dan wel dat alle bestaande informatie over producten ook beschikbaar komt voor consumenten - en dat moeten we nog zien.
Zo’n app is ook niet voldoende. Niet iedereen heeft een smartphone, en lang niet iedereen kan of wil die gebruiken in de supermarkt. Daarom is het goed als er ook een ‘stoplichtensysteem’ komt: logo’s die met de kleur groen, geel of rood aangeven hoe verstandig een product is.
Over site stoplichtensysteem is nog geen besluit genomen. Geen enkele fabrikant wil het risico lopen dat er een rood logo (‘beter niet eten’) op zijn product komt te staan.

Kijktips voor de komende week:

Hollandse paella - Aflevering van 'Koken met Van Boven', over kokkels en scheermessen. ma. 31 okt. 20:25 uur, NPO 2.
'Obesity, the post mortem'  - Documentaire: wat doet overtollig vet nou in ons lijf? di. 1 nov. 23:45 uur, BBC1.
Bacon - 'Keuringsdienst van Waarde' over spek, bacon en pancetta. do. 3 nov. 20:30 uur, NPO 2.